Dit betekent de zorgplicht van de werkgever
Wat houdt de zorgplicht van de werkgever precies in? Hieronder vind je de 8 meest gestelde vragen over de zorgplicht.
1. Welke maatregelen moet je treffen om te voorkomen dat je werknemer schade lijdt?
Als werkgever dien je maatregelen te treffen die nodig zijn om te voorkomen dat een werknemer in de uitoefening van zijn functie schade lijdt. De werkgever is verplicht de ruimtes, werktuigen, en gereedschappen’ waarin of waarmee de werknemer werkt veilig in te richten en te onderhouden en de werknemer aanwijzingen te verstrekken.
2. Wat is de zorgplicht van de werkgever?
De zorgplicht houdt in dat werkgevers de verantwoordelijkheid hebben om veilige werkomstandigheden te creëren zodat werknemers hun werk veilig kunnen uitvoeren. Als je als werkgever daar tekort inschiet, ben je in beginsel aansprakelijk voor de schade. Dat is niet het geval als de schade het gevolg is van de opzet of bewuste roekeloosheid van de werknemer zelf.
Daarnaast kan een werkgever ook een zorgplicht hebben bij zaken die met werk verband houden, zoals de thuiswerkplek, het verkeer of een bedrijfsuitje.
De zorgplicht kan zich ook uitbreiden over andere personen dan de werknemers van de werkgever. Onder omstandigheden kan het zo zijn dat een opdrachtgever/werkgever aansprakelijk is voor schade die een zzp-er bij uitoefening van zijn opdracht leidt.
3. Hoe wordt de zorgplicht ingevuld?
De zorgplicht wordt ingevuld door te toetsen aangeschreven en ongeschreven normen. Ongeschreven normen zijn normen die niet volgen uit wet- en regelgeving, maar die zijn ontstaan door de omstandigheden. Als een werknemer bijvoorbeeld gedurende een aantal jaar hetzelfde werk doet, dan neemt de onoplettendheid van deze werknemer af. Hij gaat het werk routinematig doen. Het risico bestaat dat ook de veiligheidsvoorschriften routinematig worden nageleefd. Er is geen wet of regel die de werkgever verplicht om ervoor te zorgen dat de werknemer blijft opletten. Toch kan de werkgever erop worden aangesproken indien hij niet regelmatig zijn werknemers er op blijft wijzen dat veiligheidsvoorschriften moeten worden nagekomen. Dat is een ongeschreven norm waar je je als werkgever aan moet houden.
4. Wat zijn geschreven normen?
Geschreven normen zijn de wet- en regelgeving. Dit gaat om wet- en regelgeving op het gebied van concrete werkzaamheden of die bescherming biedt tegen een specifiek gevaar. De arbeidsomstandighedenwet is daar een goed voorbeeld van.
5. Je houdt je aan de wet, dus je voldoet aan de zorgplicht?
Nee, dat is niet automatisch het geval, maar hangt af van de omstandigheden waaronder de werknemer schade heeft geleden. Afhankelijk daarvan moet worden bepaald of de werkgever zijn zorgplicht is nagekomen.
6. Is de werkgever alleen aansprakelijk voor bekende risico’s?
Nee, de werkgever kan ook aansprakelijk zijn voor onbekende risico’s. Een bekend voorbeeld is de problematiek met asbest. Het was bekend dat asbest gezondheidsrisico’s gaf. Dat het ook kanker veroorzaakte werd pas veel later bekend. Toch zijn werkgevers aansprakelijk gehouden voor deze schade.
7. Welke maatregelen kan een werkgever treffen om het verslappen van de oplettendheid te voorkomen?
Als werknemers langer bepaalde werkzaamheden doen, treedt er routine op. Het risico op ongelukken kan hierdoor toenemen. De werkgever is verplicht maatregelen te nemen om ervoor te zorgen dat werknemers zich bewust blijven van risico’s en dus ook de voorschriften blijven naleven. Dat kan bijvoorbeeld door:
- geschikt materiaal ter beschikking te stellen
- technische maatregelen te treffen
- duidelijke instructies te geven
- scholing aan te bieden
8. Een incident: wie moet wat precies bewijzen?
De werknemer moet bewijzen dat hij schade heeft opgelopen tijdens de uitoefening van zijn werkzaamheden. De werkgever moet bewijzen dat hij alle maatregelen heeft genomen die mogelijk zijn om de schade te voorkomen. Zelfs als dat de werkgever lukt, dan is nog niet met zekerheid te zeggen dat de werkgever niet aansprakelijk is voor de schade.
Heb je vragen over de zorgplicht die jij als werkgever naar je werknemers toe hebt? Neem contact met ons op. Wij denken graag met je mee.