Om te bepalen of iemand werknemer of zelfstandig is, moet je eerst kijken welke rechten en plichten beide partijen zijn overeengekomen. Wat is de inhoud van het contract, welke betekenis geven beide partijen hieraan en wat mogen ze precies van elkaar verwachten? De bedoeling die beide partijen hebben om wel of geen arbeidsovereenkomst aan te gaan is niet bepalend. Wat telt is de uitvoering van de overeenkomst.
Is sprake van een arbeidsovereenkomst?
Als dit helder is, beoordeel je of de rechten en plichten voldoen aan de wettelijke omschrijving van een arbeidsovereenkomst. Iemand is werknemer als hij voor langere tijd, tegen loon, arbeid verricht. Kijk naar:
- de aard en duur van het werk
- de manier waarop de werkzaamheden en werktijden worden bepaald
- de inbedding van het werk in de organisatie en de bedrijfsvoering (is hij/zij bijvoorbeeld makkelijk te vervangen?)
- is er een verplichting om het werk persoonlijk uit te voeren?
- de manier waarop de contractuele regeling van de verhouding van partijen is tot stand gekomen
- de hoogte en de manier waarop de beloning wordt bepaald en uitgekeerd
- de vraag of degene die het werk verricht daarbij commercieel risico loopt
- de vraag of degene die de werkzaamheden verricht zich als ondernemer gedraagt, bijvoorbeeld bij het verwerven van een reputatie, de acquisitie, de fiscale behandeling, het aantal opdrachtgevers en de duur van de opdrachten
Zelfs als iemand zich makkelijk kan later vervangen door een ander, kan het zo zijn dat er nog steeds sprake is van een arbeidsovereenkomst. Dit maakt het er dus niet makkelijker op.
Langlopende rechtszaak
Met deze uitspraak van de Hoge Raad wordt een langlopende rechtszaak afgesloten. FNV spande die in 2018 tegen Deliveroo aan om arbeidsovereenkomsten voor de bezorgers af te dwingen. De kantonrechter, en later het hof, oordeelde toen dat de bezorgers op basis van een arbeidsovereenkomst werkten.
Heb je vragen bij het beoordelen van een arbeidsrelatie? Neem dan vrijblijvend contact op met onze specialisten. Wij denken graag met je mee.